TRÍ THÔNG MINH CẢM XÚC CỦA TRẺ

Tôi muốn bạn dành một chút thời gian và tưởng tượng bạn bốn tuổi. Bạn đang xây một tòa tháp và bạn thực sự tự hào về nó.

Nhưng phút tiếp theo, một đứa trẻ khác chạy đến và đá qua tháp của bạn. Bạn đang bị xúc phạm và bạn cảm thấy tất cả những cảm giác này nổi lên bên trong - tổn thương, hoảng sợ, thất vọng, tức giận và bất lực. Vừa lúc đó, một người lớn đi qua.

Họ đến gần, ngồi xuống bên cạnh bạn và hỏi: "Con yêu, chuyện gì đã xảy ra?"

Trong mắt họ, bạn cảm dịu dàng và điềm đạm bên trong họ. Và rồi tất cả những cảm giác đó bùng lên trong bạn - thất vọng, tức giận, bất lực.

Người lớn này nói: "Hãy kể cho tôi tất cả về điều đó." Họ không cố gắng và sửa chữa nó, và họ không nói với bạn: "Đừng lo lắng, bạn có thể xây dựng một cái khác". Họ chỉ cho bạn cảm nhận tất cả những gì bạn đang cảm thấy. Sau đó, họ mở rộng vòng tay và bạn ôm chặt, hít thở sâu một lần nữa, cảm thấy dễ chịu hơn và quay lại xây dựng tòa tháp mới của bạn.

Bây giờ tôi muốn bạn thử nhớ lại năm bốn tuổi và thời điểm bạn cảm thấy tức giận, buồn bã hoặc sợ hãi hoặc bạn không hiểu chuyện gì đang xảy ra.

Những người lớn trong cuộc sống của bạn đã phản ứng với bạn như thế nào? Nếu bạn may mắn, họ đã cho bạn nhiều không gian để bày tỏ cảm xúc của bạn và lắng nghe những lo lắng và tổn thương của bạn mà không cố gắng thay đổi những gì đang xảy ra.

Nhưng có lẽ nhiều người đã cho chúng ta những trải nghiệm ngược lại. Có thể bạn đã được nghe những câu như: "Đừng làm việc dại dột như vậy nữa" hoặc "Im lặng, không được khóc." Bạn có thể đã bị đuổi vào phòng hoặc vào góc nhà hoặc thậm chí bị đánh vì phạm lỗi.

Tất nhiên, thật dễ dàng để đổ lỗi cho cha mẹ của chúng ta về những gì họ đã làm. Nhưng vấn đề thực sự là sự thiếu hiểu biết về cảm xúc trong nền văn hóa của chúng ta. Những bậc cha mẹ không được huấn luyện về cách phản ứng với tình cảm và cảm xúc của trẻ bằng sự đồng cảm và lòng trắc ẩn. Những khiến thức đó, hầu như không có trong chương trình học và hầu như chúng ta vẫn coi trọng IQ hơn nhiều so với EQ.

1. CÓ BA CÁCH CHÚNG TA THƯỜNG ĐƯỢC DẠY KHI CÒN NHỎ ĐỂ ĐỐI PHÓ VỚI CẢM XÚC TIÊU CỰC

Cách đầu tiên là kìm nén. Có lẽ khi còn nhỏ, bạn đã học được rằng không an toàn khi bày tỏ cảm xúc của mình. Bạn có thể đã đóng cửa và yêu cầu ngừng khóc. Hoặc bạn đã được ban cho một cái nhìn khiến bạn phải thu mọi thứ vào bên trong và đẩy chúng xuống sâu. Tác động của sự kìm nén đối với một đứa trẻ là những cảm giác đó sẽ vẫn tồn tại bên trong họ.

Và rồi cho đến khi trưởng thành, những cảm giác đó có thể bùng phát trở lại khi cuộc đời ném cho chúng ta một điều tội tệ tương tự. Những cảm giác đó cũng nảy sinh, nhưng lần này, chúng ta đáp lại bằng cách uống một ly rượu hoặc dành hàng giờ để lướt Facebook một cách vô nghĩa hoặc khiến bản thân bận rộn với công việc đến mức không có thời gian để cảm nhận.

Cách thứ hai là gây hấn. Khi còn nhỏ, nếu chúng ta cảm thấy thực sự bất lực hoặc sợ hãi và chúng ta lớn lên trong một môi trường độc đoán, nơi chúng ta không có tiếng nói và không thể nói ra cảm giác của mình, thì những cảm giác đó sẽ lại bùng lên trong chúng ta. Tại thời điểm mà chúng sẽ nhào tới khi chúng ta cảm thấy sợ hãi hoặc bị đe dọa nhất, sau đó chúng có thể xuất hiện dưới dạng hung hăng, thịnh nộ, to tiếng. Bạn có thể đã bị dán nhãn là “nghịch ngợm”, “hư hỏng” hoặc “rắc rối” khi tất cả những gì bạn đang làm là phản ứng với môi trường của bạn.

Và khi trưởng thành, những khuynh hướng đó thể hiện trong hành vi bắt nạt. Hoặc họ có thể nảy sinh những suy nghĩ chỉ trích gay gắt về bản thân và những người khác. Hoặc nó có thể hiển thị dưới dạng bạo lực.

Cách thứ ba là cách diễn đạt. Nếu chúng ta lớn lên với một “cảm giác được chào đón”. Tôi sẽ chấp nhận tất cả những gì thuộc về bạn - những điều hạnh phúc, những điều buồn bã, những điều vui vẻ, những điều tức giận. Tôi sẽ không thử và thay đổi chúng. Sau đó, khi chúng ta trưởng thành, gặp những khó khăn, chúng ta lấy nhật ký và viết ra những suy nghĩ của mình. Hoặc chúng ta gọi cho một người bạn và nói: "Này, bạn có thể nghe tôi nói không?" Hoặc chúng ta có thể chạy bộ, tập yoga, nói chuyện với nhà tham vấn tâm lý và tìm cách thả mình vào cảm xúc, cảm nhận chúng và để chúng ra đi.

2. TẤT CẢ NHỮNG GÌ CHÚNG TA CẦN LÀ MỘT NƠI AN TOÀN ĐỂ GIẢI NÉN CẢM XÚC

Chúng ta cần ranh giới và sự níu giữ, nhưng chúng ta cũng cần sự đồng cảm và lòng trắc ẩn đối với những cảm xúc mạnh mẽ đang trỗi dậy bên trong. Thay vì cố gắng khắc phục các vấn đề của họ và cố gắng làm cho họ vui vẻ mọi lúc, tôi chỉ nói: “Hãy nói cho tôi biết tất cả về điều đó”.

Và chúng ta chỉ lắng nghe. Đôi khi đã có những giọt nước mắt; đôi khi, thịnh nộ hoặc phàn nàn. Nhưng mỗi lần công việc duy nhất của tôi là ngồi đó và giữ chỗ cho chúng.

Bài đăng này là một phần của loạt bài “Làm thế nào để trở thành một con người tốt hơn” của TED, mỗi bài có một phần lời khuyên hữu ích từ những người trong cộng đồng TED.